"Et j'irai loin, bien loin, comme un bohémien, Par la Nature, - heureux comme avec une femme."
Arthur Rimbaud

zondag 10 januari 2010

Vanautgaerdens in 't hout

Blanden is een rustig dorpje dat tot de jaren '60 een waar boerengat was, boerderijen, een schooltje annex gemeentehuis en vooral omringd door veel bos waarin de dorpsjeugd wilde avonturen beleefde. Blanden ligt netjes tussen een van de grootste wouden van Vlaanderen : het Meerdaalwoud en een kleiner Heverleebos in.

Blanden is vrij uniek in die zin dat het geen echt dorpscentrum heeft, de kerk werd in 1790 voltooid in classistische stijl op amper 500 meter van de kerk van naburig dorp Haasrode. Rond de kerk daar boven op de heuvel was er bewoning geconcentreerd maar ook in het lagere gedeelte was er bewoning langs de belangrijkste verkeersader toendertijd : de Naamsesteenweg/Chaussée de Namur, de oude rijksweg van Leuven naar Namen en aangelegd in de volle bouwwoede van de Oostenrijkers die toen de Nederlanden bezetten. Tussen deze twee delen van het dorp lagen velden en stukjes bos als een lappendeken uitgespreid over de Vlaamse zanderige leemgronden.

Het is dus dan ook een ideaal decor voor een houtzagerij, zoals Houtzagerij Vanautgaerden die nu nog steeds bestaat en volop ruw hout zaagt en verwerkt tot planken en decoratieve panelen onder leiding van Bruno Vanautgaerden.

De geschiedenis van deze houtzagerij hangt nauw samen met de sterke exploitatie van Heverleebos en Meerdaalwoud tussen de wereldoorlogen in, men had heel veel hout nodig voor de wederopbouw van de Belgische Staat. Het begon allemaal met Louis Vanautgaerden, deze man kwam in Blanden trouwen met Hortense Cristens wiens familie reeds vele jaren in de bosexploitatie werkte, vooral in Meerdaalwoud en Heverleebos.

Dit is een foto van Albert aan de paarden die een Dit is een foto van Albert, een zoon van Louis, aan de paarden die een "oets" voorttrekken.

Hier zie je een betere foto van de "oets", een simpel maar effectief werktuig.

Louis nam de zaak over en geholpen door de kinderen en wat arbeiders uit Blanden namen de zagerij-activiteiten toe. Na zijn overlijden in 1960, werd het bedrijf verdergezet door zijn drie zonen Albert, Theofiel, Georges en schoonzoon Leopold. Vanaf dan noemde de zaak "Houthandel Louis Vanautgaerden bvba". Vanaf de jaren zeventig groeide de zagerij meer uit als klassieke houthandel. Plaatmaterialen, isolatie, binnendeuren, afgewerkte decoratieve wand- en plafondmaterialen, enz. werden nu ook verhandeld. Men ziet hier duidelijk de verandering in leefstijl van de gemiddelde Vlaming vanaf de jaren '60. De lonen namen toe en ook de welvaart steeg met rasse schreden, de van oudsher taaie Vlamingen verlangden ineens stijl en luxe in hun bakstenen woningen en ook in de stijlvolste interieuren speelt het warme gevoel van hout een prominente rol. De houtzagerij vormde zich naar deze trend en deed goede zaken.

De machinerie in de jaren '80.

In 1990 werd de zaak overgenomen door Bruno, de zoon van Georges, en omgevormd tot "Houthandel Vanautgaerden NV", waarna Albert, Theofiel en Leopold op pensioen gingen. Ook Georges ging later met pensioen maar bleef tot zijn dood een aantal jaren terug een vertrouwd gezicht in en rond de zagerij met zijn donkerblauwe Cadillac.

De overstap van paarden naar vrachtwagens zo in de late jaren '50 luidde een grote verandering in, een verandering die overal op het platteland goed voelbaar was, men kon meer vervoeren, langer doorwerken, meer winst halen, het brommen van de Otto- of Dieselmotor werd een begrip in onze bossen. Ook de Vanautgaerdens maakten dankbaar gebruik van de diensten van deze stoere Magirus-Deutz truck die nu al meer dan 15 jaar ongebruikt op het terrein staat en zijn pensioen overdenkt waarbij deze truck ongetwijfeld soms weemoedig terugdenkt naar het geluid van de zaag en het kloppen van 'n specht in de verte, de schafttijd met koffie of het vallen van zonnestralen door de herfstige blaadjes...


De Magirus-Deutz ergens jaren '60.

Bemerk die stevige lier op de voorste bumper, deze vrachtwagen was niet voor mietjes ..

Georges Vanautgaerden bij de vrachtwagen, midden jaren '80.

Zo staat de Magirus-Deutz er nu bij, de foto's zijn genomen in 2007.



Meer foto's kunnen jullie vinden op Picasa : de Oude doos
Daarbij kan ik het ook niet laten, ook de Vanautgaerdens hebben hun eigen website waar elementen van dit verhaal vandaan komen, neem gerust 'n kijkje !

Tot de volgende episode,
Gert

3 opmerkingen:

  1. Ook al ben ik een leek op het vlak van auto's en is geschiedenis nooit mijn favoriet vak geweest... Dit vond ik zeker het lezen waard.
    Mooie schrijfstijl, lekker vlot, hier en daar een licht poëtische toets en toch informatief. De kunst van het schrijven is jou niet vreemd. ^.^
    De foto's komen het verhaal ten goede en scheppen deels een sfeerbeeld van hoe het "voor onzen tijd" was...
    Kortom: I like it.

    Ben erg benieuwd naar de volgende VAG-creatie.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. toevallig kom ik op deze blog terecht en onmiddellijk was ik in mijn prille kindertijd terug : mijn grootvader en vader hadden een houtzagerij , met een zaagmachine die er bijna identiek uitzag als deze die ik op je foto zie; spijtig genoeg heb ik geen enkele foto meer van die bij ons. In 1962 overleed mijn grootvader en ging mijn vader eveneens over op houthandel.Dat was in Munkzwalm, op 't Hoofd, zo noemt de straat. We hadden lange tijd een 'oets', die mijn ouders later aan een museum in West-Vlaanderen verkochten. Hier noemen we dat wel een 'boomezel'.De eerste jaren van zijn houthandel voerde mijn vader nog zijn hout rond met een platte wagen en een paard, daar kwam in 1965 een einde aan toen zijn paard stierf, het werd vervangen door een kamion. Naast houtzagerij was het er ook een boerderij en een herberg 'in de posterij' ; toen er in 1980 wegenwerken kwamen werden alle gebouwen met de grond gelijk gemaakt. Van de gebouwen heb ik nog foto's , maar geen enkele van de zaagmachine.
    Ik was aangenaam verrast een gelijkaardig verhaal tegen te komen én vooral nog eens zo een zaagmachine te zien ...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Rita, erg bedankt voor jouw reactie. Ik ben erg geïnteresseerd in verhalen van vroeger zoals je net vertelde en ben deze al heel m'n leven uit mijn oudere familieleden aan het peuteren. Ik ben blij dat ik bij andere mensen herinneringen kan oproepen. Mijn grootouders langs vaders kant hadden ook zo'n gemengd gebouw : molenaar en café. Erg typisch voor de 50-60er jaren; binnenkort post ik daar ook iets over.

    BeantwoordenVerwijderen